Nguyên Nhân Gây Ra Nám Da Và Cách Khắc Phục 

Nám da là tình trạng dễ mắc phải, đặc biệt là nữ giới ở lứa tuổi 30 trở lên. Vậy nám da thật sự là gì, nguyên nhân nào gây ra nám và làm thế nào để ngăn ngừa hoặc khắc phục tình trạng này. Ở bài viết này, Mochi sẽ giúp bạn tìm hiểu về nám da. 

Nám là gì? 

Nám da là vấn đề phổ biến của da, đặc trưng bởi sự xuất hiện của những mảng hoặc đốm màu nâu, xám nâu trên da. Những vùng da thường bị nám nhiều nhất là mặt, cổ và tay vì đây là những vùng da nhạy cảm và tiếp xúc nhiều nhất với ánh nắng mặt trời. 

Hình 1. Biểu hiện của nám da 

Nám da được phân loại dựa trên độ sâu và mức độ lan rộng:

➤ Nám mảng (nám bề mặt): Đây là loại nám thường gặp nhất, xuất hiện ở lớp biểu bì của da. Các vết nám thường có màu nâu nhạt, kích thước nhỏ và phân bố rải rác.

➤ Nám sâu: Nám sâu xâm nhập vào lớp hạ bì của da, nên khó điều trị hơn. Các vết nám thường có màu nâu đậm hơn, kích thước lớn hơn và thường xuất hiện ở những vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng.

➤ Nám hỗn hợp: Đây là sự kết hợp giữa nám mảng và nám sâu.

Nguyên nhân gây ra nám

Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời 

Dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng trong ánh nắng mặt trời cũng ẩn chứa nhiều nguy hại, đặc biệt đối với làn da. Các tia UVA và UVB có trong ánh nắng mặt trời không chỉ là nguyên nhân chính gây nám mà còn gây ra nhiều vấn đề khác cho da.

Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, cơ thể chúng ta sẽ có cơ chế tự bảo vệ bằng cách tăng cường sản sinh sắc tố melanin để da không bị tổn thương. Tuy nhiên, nếu da tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng hay trong một khoảng thời gian dài, lượng melanin sản sinh quá mức sẽ dẫn đến tình trạng nám da. Các vết nám không được chăm sóc đúng cách có thể trở nên đậm màu và lan rộng hơn và ảnh hưởng khá lớn đến thẩm mỹ.

Do rối loạn nội tiết tố 

Nhiều nghiên cứu y khoa đã chỉ ra rằng, các tế bào sắc tố trong da có những “cảm biến” đặc biệt, có khả năng tiếp nhận các hormone nữ như estrogen và progesterone. 

Khi hệ thống nội tiết tố bị “lộn xộn”, các hormone này sẽ tác động lên các tế bào sắc tố, kích thích chúng sản sinh melanin quá mức. Điều này dẫn đến sự xuất hiện của những vết nám và tàn nhang trên da.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự rối loạn nội tiết tố, trong đó phổ biến nhất là:

➤ Chu kỳ kinh nguyệt: Sự thay đổi nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt có thể gây ra những biến đổi về sắc tố da, đặc biệt là ở những phụ nữ có làn da nhạy cảm.

➤ Mang thai: Trong quá trình mang thai, sự thay đổi hormone mạnh mẽ cũng là một trong những nguyên nhân chính gây nám da.

➤ Tiền mãn kinh: Khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, sự suy giảm hormone estrogen cũng có thể kích thích sự sản sinh melanin.

➤ Các vấn đề về tuyến giáp: Rối loạn tuyến giáp cũng ảnh hưởng đến cân bằng hormone trong cơ thể, từ đó gây ra nám da.

➤ Stress: Căng thẳng kéo dài làm tăng sản xuất hormone cortisol, gây rối loạn nội tiết tố và kích thích sản sinh melanin.

Hình 2. Rối loạn nội tiết tố khiến da bị nám

Do di truyền 

Nám da không chỉ đơn thuần là vấn đề về sắc tố da mà còn có liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu gia đình bạn có tiền sử nám, khả năng bạn mắc phải tình trạng này sẽ cao hơn. 

Gen di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định màu da, khả năng sản sinh melanin và độ nhạy cảm của da trước các tác động bên ngoài, bao gồm cả ánh nắng mặt trời.

Do chăm sóc da không đúng cách 

Việc chăm sóc da không đúng cách cũng là một trong những nguyên nhân gây ra nám da. Nếu tình trạng nãy cứ tiếp diễn trong thời gian dài, da sẽ dễ bị tổn thương, suy yếu hệ miễn dịch và dễ bị các vấn đề về sắc tố như nám. Vì vậy, Mochi khuyên các bạn nên chăm sóc da mỗi ngày để mắc phải các vấn đề về da lẫn sức khỏe nhé. 

Chế độ sinh hoạt không khoa học 

Chế độ sinh hoạt không khoa học, thường xuyên thức khuya, ngủ muộn hay lười vận động là những thói quen xấu khiến da trở nên xỉn màu và dễ bị nám.  

Không những thế, thiếu ngủ cũng làm giảm khả năng phục hồi của da, khiến da dễ bị tổn thương và lão hóa sớm. Để tránh các tình trạng trên, mọi người nên đi ngủ sớm và siêng vận động giống như Mochi nè. 

Cách ngăn ngừa hoặc khắc phục tình trạng này 

Sử dụng kem chống nắng và che chắn kỹ

Như Mochi đã nói ở trên, nếu tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời trong thời gian dài sẽ dễ bị nám da. Vì sắc tố melanin sẽ tự động sản sinh ra để bảo vệ da khỏi tác hại từ tia UV. 

Hình 3. Bảo vệ khỏi tác hại của ánh nắng

Nếu được, hãy hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời càng nhiều càng tốt. Trong trường hợp phải ra ngoài, hãy nhớ thoa kem chống nắng có chỉ số SPF 30++ và che chắn kỹ càng bạn nhé. 

Làm sạch da hằng ngày

Làm sạch da hàng ngày là một trong những bước quan trọng nhất trong quy trình chăm sóc da, đặc biệt là đối với làn da bị nám. 

Việc làm sạch da đúng cách giúp loại bỏ bụi bẩn, dầu thừa, tế bào chết và các lớp trang điểm, tạo điều kiện cho da hấp thu các dưỡng chất từ các sản phẩm chăm sóc da khác một cách hiệu quả. 

Sử dụng sản phẩm trị nám

Việc sử dụng sản phẩm trị nám là một giải pháp phổ biến và tiện lợi để cải thiện tình trạng da nám. Với sự đa dạng của các sản phẩm trên thị trường, người tiêu dùng có nhiều lựa chọn phù hợp với từng loại da và mức độ nám khác nhau. 

Hãy chú trọng lựa chọn sản phẩm có chứa các thành phần như Tranexamic Acid, Vitamin C, Arbutin, Kojic Acid… Những hoạt chất này có khả năng ức chế sự sản sinh melanin, giúp làm mờ các vết nám, tàn nhang và mang lại làn da sáng mịn hơn.

Tuy nhiên, không phải sản phẩm nào cũng phù hợp với mọi loại da và việc lựa chọn sản phẩm không phù hợp có thể gây ra các tác dụng phụ như kích ứng, mẩn đỏ. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ da liễu và kiên trì sử dụng sản phẩm theo đúng hướng dẫn.

Trị nám bằng phương pháp tia laser 

Laser trị nám là một trong những phương pháp hiện đại và hiệu quả cao trong việc loại bỏ các vết nám cứng đầu. Công nghệ này sử dụng ánh sáng laser để phá hủy các sắc tố melanin, giúp da trở nên sáng mịn hơn. 

Tuy nhiên, chi phí điều trị bằng laser khá cao và thường cần nhiều lần thực hiện để đạt được kết quả như mong muốn.

Bổ sung thêm Vitamin C

Vitamin C được biết đến với khả năng ức chế enzyme tyrosinase – “thủ phạm” chính gây ra tình trạng tăng sắc tố da. Khi sử dụng vitamin C, hoạt chất này sẽ tác động trực tiếp lên enzyme tyrosinase, ngăn chặn quá trình sản sinh melanin, từ đó làm mờ các vết nám, tàn nhang và giúp da trở nên sáng đều màu hơn.

Không chỉ vậy, vitamin C còn là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ da khỏi tác hại của các gốc tự do, giảm thiểu tình trạng viêm và tăng cường khả năng phục hồi của da, giúp da trắng sáng và khỏe mạnh hơn.